Pandemi-plandemi günlerinden bu yana dünya çok değişti. Hiçbir şey eskisi gibi değil artık. Bu süreçte asrın deprem felâketinden asrın orman yangınlarına, en büyük soykırıma kadar her şeyi gördük. Bizim de etrafımız iyice kuşatıldı. Türkiye üzerindeki “iklim değişikliği” zorlamaları da bu kuşatmayla ilgili! Atmosferi kirleten kirli devletlerin yanaşmadığı ne varsa bize dayatılıyor. Biz de ne yapalım, adımız hıdır elimizden gelen budur. Yani… “Şimdilik” budur. * Ben, hayli zamandır bu türden büyük işleri bırakmış durumdayım. “Küçük işlerle” uğraşıyorum; işte “Aile”, “Kültür”, “Eğitim”, “meslek sahiplerinin arttırılması” gibi “küçük” meseleler! Bugün de içinde bulunduğumuz ve etkisini gittikçe arttıracağı belli olan “su sıkıntısı”na dair bir şeyler yazayım dedim. Bazen yağmur yağıyor, hem de yağınca tam yağıyor malûm. Sular, seller, kanalizasyonlara karışıp gidiyor… Yağmur sularının tamamına yakını israf ediliyor. Yağmur sularından mümkün olduğu kadarının bir yerlerde depolanması ve bu kaynaklardan sulama, temizlik gibi alanlarda faydalanılması için yapılan çalışmalar var. Ufak tefek çalışmalar ve bir yere kadar getirilip devamı getirilmeyen çalışmalar. Bu konuda “bizler” neler yapabiliriz acaba? Elips Haber adlı haber sitesinden Dursun Erkılıç’a konuşan Prof.Dr. Mehmet Tunçer, imkânı olan bütün binalara yağmur suyu toplama sistemlerinin kurulmasını tavsiye etmiş… Bahçelerde uygulanacak yağmur suyu toplama sisteminin çatılardan akan temiz yağmur suyunu kanalizasyona gitmeden depoladığını vurgulayan ve bu suyun bahçe sulama, tuvalet, temizlik amaçlı kullanılabileceğini söyleyen Tunçer, bu yöntemin su tasarrufu açısından büyük avantaj sağladığını belirtmiş... Vatandaşlarımızın oturdukları apartmanlarda “yağmur suyu toplama sistemleri” kurmaya teşvik edilmeleri zor olmasa gerek. Apartmanında yağmur suyu depoloma tesisi bulunduranların su faturalarında indirim yapılsa nasıl olur mesela? Almanya’da yağmur suyunu depolamanın teşvik edildiğini, bundan kaçınanlardan ek vergiler alındığını biliyoruz. İngiltere’de yağmur suyunu değerlendirmek için yatırım yapanlar daha düşük su faturası ödüyor. ABD Los Angales’te yeni binalarda yağmur suyu toplama tesisine yer vermek mecburiyet haline getirilmiş durumda. Bizde de bütün yeni binalar için böyle bir mecburiyet olabilir. Plânlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde 23 Ocak 2021’de yapılan değişiklikle 2 000 m²’den büyük parsellerde inşa edilecek tüm binalara yağmur suyu toplama sistemi kurma zorunluluğu getirilmişti. Belediyeler, daha küçük parseller için de bu zorunluluğu getirme yetkisine sahip kılınmıştı. Bu yetkiyi kullanarak daha küçük parsellere yapılan binalar için de mecburiyet getiren belediyeler var. Bütün yeni binalarda “yağmur suyu toplama” tesisatına yer verilmesi "susuzluk krizlerinin" aşılabilmesi bakımından çok faydalı bir adım olur. Esasında, su israfının büyük bölümünün “sulama” işlerinden kaynaklandığını söylüyor uzmanlar. Şu hobi bahçeleri vatandaşın ayağının toprağa temas etmesi için düşünüldü, başlatıldı ama iş kontrolden çıktı. Su sıkıntısının had safhada olduğu Ankara’da böyle birçok yer görüyoruz, sürekli olarak sulama yapıyorlar, bilinçli bilinçsiz. Buralara yapılan evler yıkılsın demiyoruz ama bu işe bir çekidüzen vermek de şart. İnsanların tarımla uğraşmaları, kendi ürünlerini yetiştirmeleri güzel bir şey ama bu iş “hobi” işi değil, bilinç işi. Bizdeki sıkıntılı durumlardan biri de yüzey sulama (salma sulama) uygulamasının çok yaygın olması. Bu yöntemde su, toprağın yüzeyine dökülerek veriliyor. Böyle olunca da suyun yarısı buharlaşıyor, sızıyor, boşa gidiyor. Yüzey sulamaya alternatif olarak uygulanan ve çok büyük oranlarda su tasarrufu sağlayan, verimliliği arttıran Damla Sulama, Yağmurlama Sulama, Alttan Sulama, Akıllı Sulama gibi uygulamaların iyice yaygınlaştırılması lâzım. Ne yazık ki gittiğimiz yerlerde hortumu eline alanın “Ne kadar çok su o kadar iyi sulama!” kafasıyla hareket ettiğini görüyoruz. Bu konu eğitim işi. Bilinçlenme, bilinçlendirme şart. Gelişi güzel yapılan sulama feci su israfına yol açıyor.   Sulamanın zamanlaması dahi çok önemli. Öğlen saatlerinde sulama yaptığınızda suyun çoğu buharlaşıyor. Gece yapılan sulama da mantarların üremesine, kök çürümelerine yol açıyor. * Su meselesi, tam mânâsıyla beka meselesi! Su meselesi önümüzdeki günlerin en yaman meselesi olacak. Devletler ve insanlar su için iyice birbirlerine girecek!